تبخال تناسلی بیماری است که از راه تماس جنسی توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 و 2 منتقل می‌شود. با اینکه این ویروس‌ها می‌توانند باعث ایجاد تاول و زخم‌هایی در ناحیه‌ی تناسلی شود اما در برخی از بیماران هیچ گونه علائمی را ایجاد نمی‌کنند. در حال حاضر هیچ گونه درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد بنابراین بهترین راهکار جهت مقابله با این بیماری جلوگیری از انتقال آن است.
در ادامه مقاله توضیحاتی در مورد شیوع، انواع ویروس، علت، علائم، تشخیص و درمان بیماری خواهیم داشت.
انواع تبخال تناسلی
دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس به نام‌های HSV I و HSV II وجود دارد.
- HSV I در اغلب موارد باعث ایجاد تبخال در دهان می‌شود. این ویروس در اوایل دوران کودکی ممکن است به صورت یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بروز نماید.
- HSV II در اکثر موارد موجب ایجاد تبخال تناسلی می‌شود. البته این قاعده استثنا هم دارد؛ مثلاً ممکن است در برخی افراد HSV I موجب تبخال تناسلی و HSV II موجب تبخال دهانی شود!!!!
از طریق معاینات فیزیکی نمی‌توان تفاوت بین این دو ویروس را مشخص نمود اما پزشکان با توجه به برخی از علائم بالینی می‌توانند تفاوت این دو ویروس را در برخی مواقع تعیین کنند. به عنوان مثال تبخال تناسلی که به دلیل HSV II ایجاد می‌شود بیشتر دچار عود می‌شود.
بیش تر بخوانید => ازوتمی
علل ابتلا به تبخال تناسلی
تبخال تناسلی از طریق رابطه جنسی واژینال، رابطه‌ی مقعدی و یا رابطه دهانی از فرد بیمار به افراد سالم منتقل می شود.
به این نکته توجه داشته باشید که تبخال نکته خیلی مهم:«تناسلی بدون اینکه دخول صورت بگیرد نیز ممکن است منتقل شود، بوسیدن، عشق بازی پیش از رابطه‌ی جنسی و سایر تماس‌های پوستی حین رابطه جنسی می‌توانند منجر به انتقال ویروس شوند.
علائم تبخال تناسلی
همان طور که پیشتر اشاره شد اکثر افراد ممکن است هیچ گونه علائمی را نداشته باشند اما برخی از افراد ممکن است علائم زیر را بروز دهند:
- احساس سوزش و خارش در ناحیه تناسلی
- برجستگی‌هایی به شکل تاول در اندام تناسلی و یا دهان
- ایجاد زخم‌های قرمز و دردناک
- ایجاد خونریزی در هنگام ترکیدن تاول‌ها
- زخم‌هایی به شکل جوش و یا پوست ترک خورده در ناحیه تناسلی
- مشکل و ناراحتی در هنگام دفع ادرار(کمتر شایع)
زخم‌های تبخال تناسلی معمولا در قسمت‌هایی که در هنگام تماس جنسی در معرض تماس با شریک جنسی آلوده است بروز می‌نمایند به عنوان مثال:
- آلت تناسلی مردان
- ناحیه تناسلی خانم‌ها
- لب (هم در خانم‌ها و هم آقایان)
- زخم‌هایی در مقعد، باسن و یا داخل ران (هم در خانم‌ها و هم در آقایان)
علائم تبخال تناسلی اولیه
در ابتدا ممکن است علائمی مانند علائم آنفولانزا بروز نماید که شامل این موارد می‌شود:
- تب
- سردرد
- تورم غدد
پس از بروز این علائم اولیه، ویروس تا آخر عمر در بدن شما باقی می‌ماند و ممکن است دوره‌های از عود بیماری را مشاهده نمائید. در این دوره‌ها زخم‌ها و تاول‌ها بروز می‌نمایند، هنگامی که سیستم ایمنی بدن بیمار ضعیف است مانند زمانی که بیمار است و یا در هنگام خستگی و استرس، احتمال بروز زخم‌ها و تاول‌ها بیشتر است. به مرور شدت عود و طول دوره عود کوتاهتر می‌شود.
بیش تر بخوانید => دیالیز و انواع آن
تشخیص تبخال تناسلی
از تاول و زخمی که در طی 4 روز گذشته تشکیل شده است نمونه‌ای توسط سواب تهیه می‌شود و این نمونه در آزمایشگاه از لحاظ ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 و 2 مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین ممکن است از شما یک نمونه خون تهیه شود تا روش درمانی مناسب تعیین شود.
درمان تبخال تناسلی
متاسفانه هیچ روش درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد و داروهایی که پزشک تجویز می‌نماید تنها می‌توانند در کاهش علائم موثر باشند.
مصرف داروهای ضد ویروسی به فاصله‌ی کمتر از 48 ساعت پس از شروع اولین علائم می‌تواند در کنترل بیماری و کاهش شدت آن موثر باشد. مصرف داروها همچنین می‌تواند احتمال شیوع بیماری بین شرکای جنسی را کاهش دهد.
راهکارهای خانگی برای مدیریت علائم تبخال تناسلی
- حمام با محلول نمک (می‌توانید 1 فنجان نمک را در وان حمام بریزید و به آرامی در این محلول غوطه‌ور شوید و یا 1 قاشق چایخوری نمک را در 2 فنجان آب حل کنید و از این محلول جهت شستشوی زخم استفاده نمائید)
- جهت کاهش درد از داروهایی مانند ایبوپروفن و یا سایر مسکن‌های بدون نسخه استفاده نمائید.
- استفاده از پماد و یا کرم‌های بی‌حسی کننده می‌توانند در کاهش درد موثر باشند.
- در صورتی که در هنگام ادرار کردن با درد و ناراحتی مواجه هستید، پیش از ادرار کردن در وان آب گرم بنشینید.
سوالات رایج
تبخال تناسلی درمان ندارد اما شما می‌توانید با استفاده از کاندوم، احتمال ابتلا را کاهش دهید. با در نظر داشتن اینکه اکثر افراد مبتلا هیچ گونه علائم ظاهری ندارند بنابراین بهترین روش پیشگیری از ابتلا استفاده از کانوم در تمام رابطه‌های جنسی است. افرادی که دچار تبخال تناسلی هستند در هنگامی که زخم و یا تاول دارند باید از هرگونه رابطه‌ی جنسی پرهیز نمایند.
خیر، تبخال تناسلی نمی‌تواند به سایر قسمت‌ها منتقل شود. سیستم ایمنی بدن پادتن‌هایی را تولید می‌نماید که از سایر قسمت‌های بدن در مقابل تبخال محافظت می‌نماید. اما ممکن است تبخال به صورت همزمان هم در دهان و هم در ناحیه‌ی تناسلی دیده شود. این مورد در افرادی دیده می‌شود که با شریک جنسی آلوده هم رابطه‌ی جنسی دهانی و هم رابطه‌ی تناسلی داشته‌اند.
