یکی شایع ترین بیماری‌هایی که امروزه سلامتی بدن را به شدت تهدید می‌کند، سنگ های حالب است. این سنگ ها در ناحیه کلیه رخ می‌دهد. جراحی آندوسکوپیک سنگ های حالب به عنوان یک روش موثر برای رفع این مشکل دارای تاثیرات قابل‌توجهی است.
سنگ‌های حالب می‌توانند در حالب چپ یا راست ظاهر شوند. این سنگ‌ها اغلب ریز بوده و برخی از آن‌ها برای دیدن با چشم غیر مسلح بسیار کوچک می‌باشند. اگر سنگ حالب به اندازه کافی بزرگ باشد، می‌تواند جریان ادرار را از کلیه‌ها به مثانه مسدود کند. این انسداد همچنین منجر به درد شدید در ناحیه کلیه‌ها نیز می‌شود.
سنگ‌های کلیه اغلب از طریق روش آندوسکوپی برداشته می‌شوند. اگر سنگ بیش از حد بزرگ باشد، بهترین متخصص اورولوژی با استفاده از لیزر آن را تکه تکه نموده و به کمک جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب، آن را خارج می‌کنند. در این مقاله به چگونگی انجام جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب و مراقبت‌های پس از آن اشاره خواهد شد.
سنگ حالب کلیه چیست؟
سنگ‌های کلیه مجموعه‌ای از سنگ‌های کوچک و بزرگ هستند که معمولاً در کلیه‌ها تشکیل می‌شوند. اما این توده‌ها می‌توانند در هر نقطه‌ای از مجرای ادراری، که شامل حالب، مجرای ادرار و مثانه است، ایجاد شده و حرکت کنند. سنگ حالب یک سنگ کلیه در داخل یکی از حالب‌ها است. حالب، لوله‌هایی هستند که کلیه‌ها را به مثانه متصل می‌کنند. سنگ در کلیه تشکیل شده و با ادرار یکی از کلیه‌ها وارد حالب می‌شود. گاهی اوقات، این سنگ‌ها بسیار کوچک هستند.
در این صورت، سنگ‌ها ممکن است از حالب و مثانه عبور کنند و در نهایت هنگام ادرار کردن از بدن شما خارج شوند. با این حال، گاهی اوقات سنگ ممکن است برای عبور بیش از حد بزرگ باشد و در حالب گیر کند. سنگ‌ها همچنین می‌توانند در حالب تشکیل شوند. اگر شروع به احساس درد در قسمت پایین شکم و کمر کردید یا متوجه وجود خون در ادرار شدید، بهتر است تحت نظر پزشک قرار بگیرید. سنگ‌های حالب می‌توانند بسیار دردناک باشند، اما چندین گزینه درمانی موثر از جمله جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب برای بهبود این وضعیت وجود دارد.
علائم سنگ حالب کلیه
اگر سنگ‌های حالب ریز دارید، ممکن است این سنگ‌ها خود به خود و بدون هیچ علامتی از سیستم ادراری شما عبور کنند. با این حال، سنگ‌هایی که حالب یا هر یک از لوله‌های تخلیه کلیه شما را مسدود می‌کنند ممکن است علائمی ایجاد کنند که عبارتند از:
- درد در پشت و پهلو که اغلب درست زیر دنده‌ها درد تغییر می‌کند، به عنوان مثال: به پایین شکم و احتمالاً کشاله ران گسترش می‌یابد و شدت آن تغییر مکان می‌دهد.
- درد همراه با ادرار ویا تکرر ادرار
- ادرار کدر یا دارای بوی نامطبوع و خون
- عفونت همراه با سنگ کلیه
- تب و لرز
بیش تر بخوانید : تومور مثانه
اگر هر یک از علائم بالا یا علائم سنگ حالب را دارید، باید با پزشک خود تماس بگیرید تا سریعاً روند درمان از بین بردن سنگ‌های حالب را آغاز کنید.
جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب چگونه انجام می‌شود؟
جراحی آندوسکوپیک سنگ های حالب در مراکز معتبر بهداشتی و درمانی انجام می‌شود و قادر به درمان اکثر سنگ‌های ادراری موجود در کلیه است. سنگ‌های کلیه بزرگ تر در بیشتر موارد با جراحی آندوسکوپی برداشته می‌شوند. برداشتن سنگ کلیه به روش آندوسکوپی معمولاً به کمک بیهوشی عمومی و در حالی که بیمار در وضعیت لیتوتومی قرار دارد انجام می‌شود.
با کمک آندوسکوپ، ابزارهای ظریفی از طریق مجرای ادرار و مثانه وارد حالب می‌شوند و تا زمانی که به سنگ برسند این روند را ادامه می‌دهند. سپس سنگ‌ها به صورت مکانیکی یا لیزری شکسته می‌شود تا بتوان با استفاده از فورسپس، قطعات را از طریق آندوسکوپی دفع یا خارج کرد. این جراحی توسط یک مانیتور ویدئویی انجام می‌شود که به پزشک امکان می‌دهد تصاویر را از طریق یک میکرودوربین در انتهای یورتروسکوپ نشان دهد. جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب متناسب با محل سنگ و اندازه و ترکیب آن می‌تواند کمی متفاوت باشد. از طریق یورتروسکوپ ابزارهایی برای برداشتن سنگ و همچنین کابل لیزر برای تکه تکه کردن سنگ وارد مجاری می‌شود. به محض اینکه سنگ پیدا شد، فرآیند سنگ شکنی انجام و با کمک ابزار استخراج، خارج می‌شود. در صورتی که سنگ بسیار بزرگ باشد یا با ابزارهای ذکر شده خارج نشود، انجام نفرولیتوتومی از راه پوست ضروری است.
مراقبت پس از جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب
- اگر پس از جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب، در فرآیند ادرار خود احساس درد نداشته باشيد، احتمال دارد در روزعمل پس از اتمام ریکاوری مرخص شوید.
- در برخی موارد، ممکن است لازم باشد یک شب در بیمارستان بستری بمانید. تا 3 ساعت پس از عمل از مصرف آب خودداری نمایید.
- هر گونه داروی مسکن تجویز شده را طبق دستورالعمل‌های پزشک متخصص مصرف کنید.
- بهتر است برنامه مربوط به مصرف آنتی بیوتیک‌ها به خوبی رعایت شود.
- در برخی موارد بیماران پس از جراحی در اولین دفعات دفع ادرار احساس سوزش را تجربه می‌کنند.
- مایعات زیادی بنوشید تا به دفع ادرار و دفع هر تکه از سنگ‌های کلیه کمک کند.
- باید بتوانید در عرض 2 تا 3 روز پس از جراحی به فعالیت‌های عادی خود بازگردید.
- تا مدت زمان محدودی بهتر است از فعالیت‌های سنگین جلوگیری نمایید و هرگونه بازگشت به فعالیت را با پزشک خود در میان بگذارید.
- تا مدتی پس از جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب از رانندگی صرف نظر کنید و چند روز را به استراحت اختصاص دهید.
روش‌های جایگزین جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب
روش های جایگزین جراحی آندوسکوپیک سنگ های حالب عبارتند از :
قرار دادن استنت حالب
در این روش یک لوله کوچک، نرم و پلاستیکی به داخل حالب، در اطراف سنگ منتقل می‌شود. این راه حل موبه کمک بیهوشی انجام می‌شود و کم خطر است.
قرار دادن لوله نفروستومی
رادیولوژیست می‌تواند با قرار دادن مستقیم این لوله در کلیه تنها با استفاده از آرام‌بخشی و ترکیبی از اولتراسوند و اشعه ایکس، درد را به طور موقت تسکین دهد.
اورتروسکوپی
اورولوژیست یک لوله نازک با یک اسکوپ را به داخل مجرای ادرار در حالب می‌کشد. پس از بررسی و رویت، سنگ را می‌توان مستقیماً برداشت یا با لیزر به قطعات کوچکتر تقسیم کرد و به این روش سنگ‌ها دفع نمود. این شیوه ممکن است با قرار دادن استنت حالب انجام شود تا حالب به طور غیر فعال در طی چند هفته قبل از یورتروسکوپی گشاد شود.
خلاصه مقاله
جراحی آندوسکوپی سنگ های حالب یکی از روش‌های درمانی مناسبی است که برای افراد دارای بیماری سنگ کلیه یا سنگ‌های حالب در نظر گرفته می‌شود. در این عمل سنگ‌هایی که اندازه بزرگتری دارند و امکان دفع طبیعی آن وجود ندارد، تکه تکه شده و از بدن خارج می‌گردد. انجام این جراحی می‌تواند در بهبود بیماری سنگ‌های حالب کلیه موثر باشد.
