سنگ کلیه ماده ای سخت است که اگر فرد به آن مبتلا شود و سنگ های بزرگ تر از حد نرمال باشند، فرد قبل و حین دفع ادرار با درد غیر قابل تحملی مواجه می شود. سنگ های بزرگ در حالت عادی دفع نمی شوند و نیاز به شکستن ان ها با روش های خاص و یا جراحی و خارج کردن آن ها می باشد. جهت اطلاع از روش های پیشگیری از سنگ کلیه و یا درمان آن در ادامه با ما همراه باشید
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه مادهای سخت است که از مواد شیمیایی موجود در ادرار تشکیل شده است. ادرار از مواد دفعی مختلفی تشکیل شده است که به صورت محلول در آن وجود دارد. زمانی که مواد دفعی در مایع ادرار رو به افزایش یابد کریستالهایی شروع به شکل گیری مینمایند. این کریستالها با عناصر دیگر به یکدیگر میپیوندند و یک ماده جامد را تشکیل میدهند. این مواد شیمیایی معمولاً در ادرار از بین میروند. وجود مایع کافی در ادرار میتواند این کریستالهای جامد تشکیل شده و سایر مواد جامد را از بین ببرد و از تشکیل سنگ کلیه خودداری نماید اما در صورت عدم وجود مایع کافی در ادرار و یا عدم انجام سایر مداخلات شیمیایی بدن این کریستالهای جامد میتوانند بزرگتر شده و منجر به تشکیل سنگ کلیه شوند.
انواع سنگ کلیه
چهار نوع سنگ کلیه وجود دارد :
- اگزالات کلسیم: رایج ترین نوع سنگ کلیه میباشد به دلیل ترکیب کلسیم با اگزالات در ادرار ایجاد میشود، عدم مصرف کلسیم و آب کافی از دلایل ایجاد آن میباشد.
- اسید اوریک: مصرف زیاد از حد غذاهای گوشتی میتواند در تشکیل آن نقش داشته باشد.
- استرویت: این نوع از سنگها شایع نیستند و به دلیل عفونتهای دستگاه اداری به وجود میآیند.
- سیستین: سنگهای سیستین جز سنگهای نادر بوده و معمولاً به صورت ارثی در خانوادهها مشاهده میشود.
علل ایجاد سنگ کلیه
- کم نوشیدن آب
- ورزش بیش از حد یا ورزش کم
- چاقی
- انجام جراحیهایی که برای کاهش وزن انجام شده است
- مصرف قند و یا نمک بیش از حد در غذا
علائم سنگ کلیه
برخی از سنگهای که در کلیه تشکیل میشوند به اندازهی یک دانهی ماسه کوچک هستند اما برخی دیگر به اندازهی یک سنگریزه بزرگ میشوند و در مواردی ممکن سنگ کلیه به اندازهی یک توپ گلف دیده شده است.
هر چقدر که سنگ کلیه بزرگتر باشد علائمی که ایجاد مینماید بیشتر و شدیدتر میشود. شایعترین علائم سنگ کلیه عبارتند از :
- درد شدید در کمر
- درد مبهم در معده
- وجود خون در ادرار
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب و لرز
- ادرار با بوی بد
زمانی که سنگ کلیه منجر به انسداد قسمتی از کلیه شود منجر به ایجاد درد شدید میشود.
بیش تر بخوانید => سرطان کلیه
تشخیص سنگ کلیه
بررسی سوابق پزشکی، معاینات فیزیکی، انجام آزمایشات و تصویربرداریهای پزشکی از روشهای تشخیص سنگ کلیه میباشد.
سیتی اسکن کلیه و مثانه و انواع تصویربرداریهای اشعه ایکس میتواند در تعیین اندازه، محل و شکل سنگ کلیه اطلاعات مفیدی در اختیار جراح قرار دهد. با اطلاعات کافی در مورد نوع سنگ، شکل و اندازهی آن پزشک میتواند روش مناسب درمان را برای بیمار انتخاب نماید.
پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه
- نوشیدن مایعات کافی به ویژه آب: در مواردی که رنگ ادرار تیره میشود یعنی شما به میزان لازم مایعات مصرف نمیکنید. ادرار در حالت طبیعی باید رنگ زرد روشن داشته باشد. حداقل 12 لیوان آب در هوای گرم مصرف نمائید. مصرف آب به نوشیدن نوشابه، چای، قهوه و سایر مایعات ترجیح دارد. در صورتی که ورزش میکنید یا هوا گرم است میزان مصرف آب را باید افزایش دهید.
- مقدار مصرف شکر و نمک را کاهش دهید.
- مصرف میوه و سبزیجات منجر به کاهش اسیدیته ادرار و کاش احتمال تشکیل سنگ کلیه می شود.
- مصرف پروتئینهای حیوانی را کاهش دهید.
- در صورتی که دارای اضافه وزن هستید با ورزش و کاهش غذای مصرف وزن خود را به محدودهی طبیعی برسانید.